SPK'dan 3 ilke kararı

Sermaye Piyasası Kurulu haftalık bülteninde ABC Düzenlemesi olarak bilinen, Borsa İstanbul A.Ş.'de işlem gören payların işlem esaslarının farklılaştırılması ve piyasa, platform veya pazar bakımından yeniden düzenlemeleri ile ilgili kararlarını açıkladı. Söz konusu düzenlemenin 2 Ocak 2015 tarihi itibarıyla uygulamaya başlayacak.

Kurul, alınan kararlar ile ilgili  şu bilgileri paylaştı;

I) Kurulumuzun 30.10.2014 tarih ve 31/1043 sayılı kararı:

Payları borsada işlem gören yatırım ortaklıklarının, Kurulumuzun II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11’inci maddesinde yer alan yatırımcı ilişkileri bölümünün oluşturulmasına veya bu birimin görevlerini yerine getirmek üzere çeşitli birimlerin belirlenmesine, bu bölümün ortaklık genel müdürü veya genel müdür yardımcısına ya da muadili diğer idari sorumluluğu bulunan yöneticilerden birine doğrudan bağlı olarak çalışmasına, ortaklık nezdinde ilgili hüküm kapsamında bir yönetici ile asgari bir personel istihdam edilmesine ve anılan yöneticide aranan şartlara ilişkin düzenlemelere en geç 31.12.2014 tarihine kadaruyum sağlamaları gerekmekte olup, belirtilen tarihe kadar uyum sağlamayan ortaklıklar ve yöneticileri hakkında sermaye piyasası mevzuatı kapsamında işlem tesis edilebileceği hususunun kamuoyuna duyurulmasına karar verilmiştir.

II) Kurul’un i-SPK.101.1 (30.10.2014 tarihli ve 31/1080 s.k.) sayılı İlke Kararı:

ABC Düzenlemesi olarak bilinen, Borsa İstanbul A.Ş.'de işlem gören payların işlem esaslarının farklılaştırılmasına yönelik Kurulumuz düzenlemelerinin 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve ikincil mevzuatın yürürlüğe girmesi, Borsa İstanbul’da işlem gören payların işlem esaslarının yeni mevzuat, yeni pazarlar ve son yıllarda halka açılmış olan şirketler dikkate alınarak gözden geçirilmesi sonucunda;

A) Piyasa, platform veya pazar bakımından;

1) Borsa pay piyasasında işlem gören payların işlem esaslarının belirli özellikleri dikkate alınarak farklılaştırılması ve bunların sınıflandırılması amacıyla söz konusu payların A, B ve C olmak üzere üç farklı grupta izlenmesine,

2) Pay piyasası dışında kalan; Gelişen İşletmeler Piyasası (GİP), Serbest İşlem Platformu (SİP), Nitelikli Yatırımcı İhraç Pazarı ve Gözaltı Pazarı’nda (GP) işlem gören payların genel olarak D Grubu adı altında izlenmesine ve söz konusu payların içinde bulunduğu piyasa, platform veya pazarın özellikleri dikkate alınarak farklı işlem esaslarına tabi tutulmasına,

B) Fiili Dolaşımdaki Pay (FDP) değeri bakımından, Borsa tarafından belirlenen değerleme dönemi itibarıyla FDP değerinin ortalaması;

1) 30 milyon TL ve üzerinde olan payların, A Grubuna dahil edilmesine,

2) 30 milyon TL’nin altında ancak 10 milyon TL ve üzerinde olan payların B Grubuna dahil edilmesine,

3) 10 milyon TL’nin altında olan payların C Grubuna dahil edilmesine,

C) Mevcut veya ilave kurallar bakımından;

1) A Grubu payların;

i) Sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerine konu olabilmesine,

2) B Grubu payların;

i) Sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerine konu olabilmesine,

iii) Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi olmasına, buna göre bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş işlemleri sonucunda, belirli bir anda B grubu paylarda oluşabilecek açık takas pozisyonunun asgari %100’ü oranında net varlığının bulunmasının zorunlu olmasına, ayrıca bu paylarda gerçekleştirilen işlemlerde hiçbir suretle ve yatırım kuruluşu yönetim kurulu kararı ile de olsa müşteri bazında veya genel olarak özkaynak oranlarının değiştirilememesine ve teminat alınmaksızın emir kabul edilememesine, 

iv) Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak oranının hesaplanmasında en çok %50’si oranında özkaynak olarak kabul edilebilmesine,

3) C Grubu payların;

i) Piyasa yapıcısı veya likidite sağlayıcısına sahip olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Piyasa yapıcısı veya likidite sağlayıcısına sahip olmaması durumunda tek fiyat işlem yöntemine tabi olmasına,

iii) Kredili alım işlemi veya açığa satışa konu olmamasına,

iv) Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi olmasına, buna göre bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş işlemleri sonucunda, belirli bir anda C grubu paylarda oluşabilecek açıktakas pozisyonunun asgari %100’ü oranında net varlığının bulunmasının zorunlu olmasına, ayrıca bu paylarda gerçekleştirilen işlemlerde hiçbir suretle ve yatırım kuruluşu yönetim kurulu kararı ile de olsa müşteri bazında veya genel olarak özkaynak oranlarının değiştirilememesine ve teminat alınmaksızın emir kabul edilememesine, 

v) Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilmemesine,

4) D Grubunda Gelişen İşletmeler Piyasasına (GİP) dahil olan payların;

i) Piyasa yapıcısına sahip olması durumunda sürekli müzayede işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Piyasa yapıcısına sahip olmaması durumunda tek fiyat işlem yöntemine tabi olmasına,

iii) Kredili alım işlemi veya açığa satışa konu olmamasına,

iv) Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi olmasına, buna göre bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş işlemleri sonucunda, belirli bir anda D grubu paylarda oluşabilecek açıktakas pozisyonunun asgari %100’ü oranında net varlığının bulunmasının zorunlu olmasına, ayrıca bu paylarda gerçekleştirilen işlemlerde hiçbir suretle ve yatırım kuruluşu yönetim kurulu kararı ile de olsa müşteri bazında veya genel olarak özkaynak oranlarının değiştirilememesine ve teminat alınmaksızın emir kabul edilememesine, 

v) Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak oranının hesaplanmasında en çok %50’si oranında özkaynak olarak kabul edilebilmesine,

5) D Grubunda Serbest İşlem Platformu (SİP) veya Nitelikli Yatırımcı İşlemleri Pazarına (NYİP) dahil olan payların;

i) Tek fiyat işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Kredili alım işlemi veya açığa satışa konu olmamasına,

iii) Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi olmasına, buna göre bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş işlemleri sonucunda, belirli bir anda D grubu paylarda oluşabilecek açıktakas pozisyonunun asgari % 100’ü oranında net varlığının bulunmasının zorunlu olmasına, ayrıca bu paylarda gerçekleştirilen işlemlerde hiçbir suretle ve yatırım kuruluşu yönetim kurulu kararı ile de olsa müşteri bazında veya genel olarak özkaynak oranlarının değiştirilememesine ve teminat alınmaksızın emir kabul edilememesine, 

iv) Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilmemesine,

v) Brüt takas uygulamasına tabi olmasına,

6) D Grubunda Gözaltı Pazarına dahil olan payların;

i) Tek fiyat işlem yöntemine tabi olmasına,

ii) Kredili alım işlemi veya açığa satışa konu olmamasına,

iii) Belirli bir anda oluşabilecek açık takas pozisyonunun %100’ü oranında özkaynak bulundurma şartına tabi olmasına, buna göre bir müşterinin takası henüz gerçekleşmemiş işlemleri sonucunda, belirli bir anda D grubu paylarda oluşabilecek açık takas pozisyonunun asgari %100’ü oranında net varlığının bulunmasının zorunlu olmasına, ayrıca bu paylarda gerçekleştirilen işlemlerde hiçbir suretle ve yatırım kuruluşu yönetim kurulu kararı ile de olsa müşteri bazında veya genel olarak özkaynak oranlarının değiştirilememesine ve teminat alınmaksızın emir kabul edilememesine, 

iv) Sermaye piyasası araçlarının kredili alım, açığa satış, ödünç alma veya ödünç verme işlemlerinde özkaynak olarak kabul edilmemesine,

Ç) Bu kapsamda; A, B, C ve D gruplarında yer alan paylara ilişkin sınıflandırma ve kuralların aşağıdaki tabloda özetlenen şekliyle kabul edilmesine,  

D) Düzenleme kapsamındaki diğer hususlara ilişkin olarak;

1) Yukarıdaki kurallara ek olarak Borsa tarafından belirlenen değerleme dönemi içerisinde ve hesaplama yöntemi ile Borsa fiyatı pay başına net aktif değerinin 1,5 katı ve üzeri olan menkul kıymet yatırım ortaklıklarının B Grubu’na, Borsa fiyatı pay başına net aktif değerinin 2 katı ve üzeri olan menkul kıymet yatırım ortaklıklarının C grubuna dahil edilmesine,

2) Payların sınıflandırılması ve gruplar arası geçiş işlemlerinin belirlenecek değerleme dönemi ve veri seti üzerinden Borsa tarafından yapılmasına,

3) Borsa’ya ilk defa kote olan şirket paylarının grubu belirlenirken; halka arz edilen payların değerinin dikkate alınmasına ve söz konusu payların değerlendirme sonrası dahil oldukları grupların kurallarına göre işlem görmesine,

E) Söz konusu düzenlemenin 2 Ocak 2015 tarihi itibarıyla uygulamaya başlanmasına,

F) Kurulumuzun (1) 23.07.2010 tarihli ve 21/657 sayılı, (2) 23.09.2010 tarihli ve 28/821 sayılı Kararlarının 2 Ocak 2015 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmasına karar verilmiştir.

III) Kurul’un i-SPK.128.9 (30.10.2014 tarihli ve 31/1059 s.k.) sayılı İlke Kararı:

23.07.2010 tarihli ve 21/655 sayılı Kurulumuz kararı ile 19.08.2010 tarihli ve 24/729 sayılı Kurulumuz kararında fiili dolaşımdaki pay oranı kavramı dışında tutulacak payları tanımlayan “Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu” ifadesinin, 2 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe girecek yeni ABC Düzenlemesi kapsamında yapılacak hesaplamalardan itibaren kullanılmak üzere “Şirket sermayesinin %10 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu” şeklinde değiştirilmesine karar verilmiştir. 

Yasal Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.