TCMB: Enflasyondaki düşüş gıda kaynaklı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, yıllık enflasyonun, enerji ve temel mal grubunda gerilerken, hizmet grubunda sınırlı bir artış gösterdiği belirtildi.

Merkez Bankası, dün açıklanan haziran ayı enflasyonu sonrası bugün Fiyat Gelişmeleri raporunu paylaştı.

Haziran ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,27 düştüğü ve yıllık enflasyonun 0,82 puan azalarak yüzde 10,90 olduğu bildirilen raporda, "Bu dönemde, aralık ayından bu yana yükselmekte olan gıda enflasyonunda taze meyve sebze ürünlerine bağlı olarak düşüş kaydedilmiştir. Yıllık enflasyon, enerji ve temel mal grubunda gerilerken, hizmet grubunda sınırlı bir artış göstermiştir. Çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonunda kısmi bir iyileşme gözlenirken, ana eğiliminde de yavaşlama kaydedilmiştir." ifadeleri kullanıldı.

Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranlarının sırasıyla 0,12 ve 0,18 puan düşerek yüzde 9,07 ve yüzde 9,20 olarak gerçekleştiği belirtilen raporda, alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, temel mal ve enerji gruplarının katkısının sırasıyla 0,55, 0,15 ve 0,15 puan azaldığının görüldüğü aktarıldı.

Hizmet ve alkol-tütün gruplarının katkısında ise önemli bir değişim olmadığı vurgulanan raporda, mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin 3 aylık ortalamaları incelendiğinde, ana eğilimdeki yavaşlamanın sürdüğünün gözlendiği kaydedildi.

Bu dönemde ana eğilimdeki yavaşlamanın, Türk lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak temel mal grubunda daha belirginken, hizmet grubunda daha sınırlı olduğu vurgulanan raporda, haziran ayında hizmet grubu fiyatlarının yüzde 0,53 arttığı, grup yıllık enflasyonunun ise 0,12 puan yükselerek yüzde 9,18 olduğu bildirildi. 

"Ulaştırma grubunda fiyatlar yükseldi"

Raporda, bu dönemde yıllık enflasyonun ulaştırma ve lokanta otel gruplarında yükseldiği, haberleşme ve kira gruplarında gerilediği, diğer hizmetler grubunda ise yatay seyrettiği belirtilerek, aylık bazda, ulaştırma grubunda fiyatların kara yolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığı hizmetlerine bağlı olarak yükseldiği kaydedildi. 

Lokanta otel grubunda ise özellikle kırmızı et fiyatlarındaki artışın da etkisiyle yemek hizmetleri fiyatlarının yükselirken, otel fiyatlarında bu dönemde düşüş gözlendiği aktarılan raporda, "Temel mal grubu yıllık enflasyonu haziran ayında 0,51 puan azalarak yüzde 9,20'ye gerilemiştir. Bu düşüşte Türk lirasının son dönemdeki seyrine bağlı olarak dayanıklı mal grubu belirleyici olmuştur. Dayanıklı mal grubu fiyatları bu dönemde otomobil öncülüğünde gerilemiştir. Diğer yandan, giyim grubu yıllık enflasyonu nispeten yatay seyretmiştir. Bu dönemde diğer temel mallarda aylık fiyat artışları bir miktar yavaşlamakla birlikte grup yıllık enflasyonu yüksek seviyesini korumuştur." ifadeleri kullanıldı. 

"Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon geriledi"

Raporda, enerji fiyatlarının haziran ayında yüzde 0,57 azaldığına işaret edilerek, şunlar kaydedildi:  

"Uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş ve Türk lirasının dolara karşı değer kazancına bağlı olarak bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 1,54 ve yüzde 0,35 gerilemiştir. Bu gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonu 1,15 puanlık düşüşle yüzde 7,56 olmuştur. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda aralık ayından bu yana yükselmekte olan yıllık enflasyon, haziran ayında 2,57 puan azalarak yüzde 14,34'e gerilemiştir. Bu gelişmede, özellikle taze meyve sebzedeki baz etkisine bağlı olarak, işlenmemiş gıda yıllık enflasyonunda gözlenen düşüş belirleyici olmuştur. Diğer taraftan, mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları haziran ayında da artmaya devam etmiştir. Bu gelişmede, özellikle kırmızı et fiyatlarındaki yüzde 4,88 yüksek artış dikkat çekmiştir."

Kırmızı ette yılbaşından bu yana gözlenen birikimli fiyat artışının yüzde 16,22’ye ulaştığı belirtilen raporda, "İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışlarındaki yavaşlamaya karşın yıllık enflasyondaki yükseliş sürmüştür. Özetle, haziran ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde taze meyve sebze fiyatlarından kaynaklanırken, taze meyve sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon artış eğilimini korumuştur." ifadelerine yer verildi.

"Dayanıklı tüketim malı fiyatlarında beyaz eşyalar belirleyici oldu"

TCMB raporunda, yurt içi üretici fiyatlarının haziran ayında uluslararası petrol fiyatları ve döviz kurundaki olumlu görünümle yataya yakın seyrettiği kaydedilerek, yıllık enflasyonun ise 0,39 puan gerileyerek yüzde 14,87 olduğu bildirildi. 

Yıllık enflasyonun, imalat sanayisinde yüzde 16,49'a gerilerken, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde yüzde 13,81 ile yatay seyrettiği belirtilen raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi bir miktar yavaşlamakla birlikte yüksek seviyesini korumuştur. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, haziran ayında dayanıksız tüketim mallarında yüzde 0,54 oranında bir fiyat artışı gözlenmiş, dayanıklı tüketim ve sermaye mallarında ise daha ılımlı fiyat artışları izlenmiştir. Diğer yandan, ara malında fiyatlar nispeten yatay seyretmiştir. Dayanıksız tüketim malı fiyatlarında et ve tekstil ürünleri, dayanıklı tüketim malı fiyatlarında ise beyaz eşya belirleyici olmuştur. Sermaye mallarında gözlenen fiyat artışında ise motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarları öne çıkmıştır. Sonuç olarak, bu dönemde tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskılar zayıflamaya devam etmekle birlikte güçlü seyrini korumuştur."