Dünya Bankası’ndan yatırım uyarısı

Dünya Bankası, gelişmekte olan ekonomilere yönelik uluslararası doğrudan yatırımların 2023’te 435 milyar dolara gerilediğini ve bunun 2005’ten bu yana en düşük seviye olduğunu açıkladı. Yüksek gelirli ülkelerde de durum farklı değil: 2023’te bu gruptaki ülkelere giren yatırımlar 336 milyar dolarla 1996'dan beri en düşük düzeyde kaldı.

Raporda, 2023’te gelişmekte olan ülkelere giren yabancı yatırımların, bu ülkelerin GSYH’sinin yalnızca %2,3’üne denk geldiği belirtildi. Bu oran, 2008’deki zirvenin yarısına bile ulaşamıyor.

Yabancı yatırımların büyük ölçüde belli başlı ekonomilerde yoğunlaştığı vurgulandı. 2012-2023 arasında gelişmekte olan ülkelere yapılan yatırımların üçte ikisi yalnızca 10 ülkeye gitti. Çin, tüm yatırımların yaklaşık üçte birini alırken, Brezilya %10’unu, Hindistan %6’sını çekti. En yoksul 26 ülke ise toplamın sadece %2’sini alabildi.

Yatırım akışlarındaki bu daralmanın, yatırım anlaşmalarının ve ticaret anlaşmalarının da azalmasıyla paralel gittiği belirtildi. 2010-2024 arasında yürürlüğe giren yeni yatırım anlaşmaları, 1990'lardaki seviyenin üçte biri kadar kaldı. Yeni ticaret anlaşmalarının sayısı da yarıya düştü.

Dünya Bankası, yatırımların ekonomik büyüme ve kalkınma için hayati olduğunu vurgulayarak, hükümetlerin yatırım önündeki engelleri kaldırması gerektiğini belirtti.

Başekonomist Indermit Gill, yatırım ve ticaretin desteklenmesi gerektiğini söyledi: “Hükümetler yıllardır yatırımı engellemekle meşgul. Bu kötü alışkanlık değişmeli.”
Başekonomist Yardımcısı Ayhan Köse ise bu düşüşün sadece ekonomik değil, sosyal açıdan da ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti. "Bu gidişatı tersine çevirmek için hem cesur iç reformlar hem de küresel düzeyde kararlı işbirliği şart" dedi.

Kaynak: CNBC-E