Dolar rekora seviyeye yaklaştı

Düzenleyici kurumlardan gelen TL'ye yönelik hamlelerin yanı sıra politik risklerin gündeme gelmesi kurda oynaklığı artırdı ve dolar/TL 7.19 seviyesinin üzerine çıktı.

Piyasalar güne TCMB’den swap ve BDDK’dan bankaların yurtdışı bankalarla TL işlemlerini sınırlama hamleleriyle başladı.

Swap piyasasında işlem limitlerinin yüzde 40'a yükselmesi TCMB’nin döviz rezervlerinin artmasına katkı sağlayacak olsa da swap hariç rezervlerin düşük olması soru işareti yaratmaya devam ediyor.

Ek olarak Libya ve Suriye'ye yönelik risklerin ön plana çıkması kurda yukarı yönlü sert hareketler yaşanmasına neden oluyor.

Bugün piyasaların açılmasıyla birlikte yükselişini sürdüren ve günün büyük bir kısmını 7.15 civarında geçiren dolar/TL kuru, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın yabancı yatırımcılar ile bugün yaptığı telekonferans görüşmesin başlamasıyla birlikte yukarı yönlü seyrini sürdürdü ve 7.20 sınırına geldi.

7.1958 seviyesini gören dolar/TL'de işlemler saat 16:50 itibariyle 7.18 seviyesinden geçiyor. Euro/TL ise 7.7890 seviyesini gördükten sonra 7.7680 seviyesine geriledi.

Dolar/TL, Ağustos 2018'de 7.24 ile zirve görmüştü. 

Yeni düzenlemeler tedirginlik yarattı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların bazı yurtdışı TL işlemlerinde sınırlamaya yönelik düzenlemeye gitti.

BDDK kararında "...Bankaların, yurtdışındaki konsolidasyona tabi kredi kuruluşu ve finansal kuruluş niteliğini haiz ortaklıkları ile yurtdışındaki şubeleri de dahil olmak üzere, yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlara yapacakları TL plasmanlar, TL depo, TL repo ve TL kredilerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının %0.5'i ile sınırlandırılmasına karar verilmiştir" denildi.

Dolar/TL'de yükseliş koronavirüs döneminde belirginleşse de, benzer ülkelere göre petrol fiyatları ve kamunun ilk çeyrekte 30 milyar doları bulan döviz arzı nedeniyle sınırlı kalmıştı.

Ancak son birkaç haftada petrol fiyatlarındaki düşüşün durması ve rezervlerdeki hızlı kayıplara ilişkin soru işaretleri nedeniyle TL'de değer kaybı hızlandı. Benzer para birimlerinden pozitif ayrışma ise yerini negatif ayrışmaya bıraktı.

TL yılbaşından beri yaklaşık %16 değer kaybederken; ruble %16, peso %21, rand %24, real %28 değer kaybı yaşadı. TL'deki ayrışma birkaç hafta önce çok daha belirgindi.

Endişeler belirginleşiyor

Bir bankanın Hazine yetkilisi, "Piyasalarda ekonomiye yeni bir döviz girişi sağlanıp sağlanamayacağı, ekonominin kademeli açılmaya başlamasının piyasalara etkilerini takip ediyoruz. İkinci çeyrekte sert bir daralma olacak, bu fiyatlandı. Ancak Mayıs ve Haziran'da Türkiye'de ve dünyada ekonomiler kademeli açılıyor. 'Hasar ne kadar azaltılabilecek? Sağlığa etkisi ne olacak?' bu iki sorunun yanıtı çok önemli. Bu süreç Türkiye gibi yeni bir döviz girdisi ihtiyacı olan bir ülkede ekonomik tahminlerin de baştan aşağı değiştirilmesi ile de sonuçlanabilir" dedi ve ekledi:
"Dünyada dolar, euro yen ... döviz likiditesi artık neredeyse sınırsız. Kısa vadeli sermaye endişelerini ortadan kaldırabilecek gelişmelerin ya da şu anda güvenli limanda kalmak isteyen yatırımcıların gelişmekte olan ülkelere yöneldiğini de görebiliriz. Pek çok krizden çıkışta bu yaşandı. Ancak kısa vadede ise endişeler belirginleşiyor. BDDK adımı kurda kısa vadede büyük bir aşağı yön getirmese de yukarı gidişi biraz sınırlayabilir. Bu son dönemde atılan bir çok adımlan da devamı niteliğinde. Dün açıklanan REK verileriyle de teyit edildiği üzere TL aşırı değersiz bir yere doğru gidiyor. Konvertibiliteyi azaltan her adımlar ise kısa vadeli etkilerinin ötesinde kalıcı olması halinde orta vadede negatif yansıyacaktır."

Bakan Albayrak'ın görüşmesi önemli

Bankacılar Albayrak'ın, Citigroup ve Societe Generale'in düzenleyeceği konferansta yabancı yatırımcılar ile bugün 16:00'da yapacağı görüşmenin de sonuçlarının önemli olduğunu belirtti.

Türkiye'de tecrit uygulamalarının, yurtiçinde seyahat ve ekonomik faaliyeti kısıtlayan önlemlerin kademeli olarak kaldırılıyor. Türkiye'de 10 Mart'taki ilk vakanın ardından
başlayan kısıtlamalar bu haftadan itibaren Temmuz ayına yayılan bir süre içinde kademeli olarak kalkacak.

Takvime göre alışveriş merkezleri, giyim perakendecileri ve berberler 11 Mayıs'tan itibaren açılabilecek.

CDS endişeleri yansıtıyor

Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi ise 650 baz puanı aşarak 2008 finansal krizden bu yana en yüksek seviyeye geldikten sonra bu sabah 605/625 seviyesinde. CDS'ler yılın başında 20 ayın en iyi risk iştahına işaret eden 240 puanda bulunuyordu.

Nisan ayını öngörülerin 2 katından da fazla 65 milyar TL civarında bir borçlanma ile tamamlayan Hazine, bu hafta başladığı Mayıs ayı borçlanma programında ise 40 milyar TL'lik iç borçlanma öngörüyor.

Hazine ilk iki günde gerçekleştirdiği üç ihale ile yaklaşık 20 milyar TL borçlanma gerçekleştirdi ve hedeflerinin yarısına ulaştı.

Hazine borç çevirme rasyosunun %200'e yaklaştırırken BDDK'nın yeni aktif rasyosu düzenlemesi sonrası lokal bankaların tahvile ilgisi arttı. Bütçe açığında beklenen artışa ve Hazine'nin Mart'ta hedeflediğinden iki kat fazla borçlanmasına rağmen tahvil getirileri koranavirüs öncesi döneme kıyasla geriledi.

TCMB'nin tarihin en hızlı tahvil alımına gitmesi de piyasaları destekliyor. Ancak etki BDDK nın aktif rasyosu ardından belirginleşmiş durumda.

BDDK'nın bankaları daha çok kredi vermeye, tahvil alımına gitmeye ya da TCMB ile swap yapmaya yönelten kararı sonrası TL cinsi tahvil getirilerinde sert düşüşler görülüyor, Hazine eurobondlarına da ilgi arttı.

Gösterge 2 yıllık tahvilde bileşik getiri geçen hafta %8.71'e kadar geriledi. Bu tahvilde iki hafta önce getiri %12'nin üzerindeydi. BDDK kararından beri bileşik getiri 360 puan düştü.