TCMB'ye göre sıkılaşma reel sektörü sarsmadı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlanan bir analiz, son parasal sıkılaşma sürecinin reel sektörde beklenen düzeyde bir temerrüt artışına yol açmadığını ortaya koydu.

"Parasal Sıkılaşma, Temerrüt Riski ve Firmaların Konut Satışı" başlıklı yazı; TCMB Genel Müdür Yardımcısı Altan Aldan, Müdür Kadir Gürci ve Genel Müdür Ünal Seven tarafından kaleme alındı. Yazıda, firmaların sıkılaşma dönemine güçlü bir finansal tamponla girmelerinin, temerrüt oranlarını sınırladığına dikkat çekildi.

Analize göre, firmalar sıkılaşma öncesinde düşük borçluluk oranları ve yüksek faaliyet kârlılığıyla sürece girdi. Mali borçların toplam aktiflere oranı tarihsel ortalamaların altına inerken, net döviz pozisyon açığında da ciddi bir gerileme yaşandı. 2023 yılı sonunda, takipteki kredilerin toplam ticari kredilere oranı da en düşük seviyelerine indi.

Goldman'dan petrol üretim tahminiDünya Piyasaları

Karşılıksız çek oranı ise sıkılaşmanın ilk döneminde kısmi artış gösterse de genel olarak tarihsel ortalamanın altında kalmayı sürdürdü. Bu veriler, firmaların temerrüt riskinde ciddi bir yükseliş yaşamadığını gösteriyor.

TCMB analizi, temerrüt riskine karşı firmaların varlık satışına yönelip yönelmediğini de inceledi. Bu kapsamda, özellikle firmaların ellerindeki konut stoklarını elden çıkarma eğilimleri tapu verileri üzerinden değerlendirildi. Ancak son veriler, tüzel kişilerin konut satışlarındaki payının belirgin biçimde artmadığını ve hatta 2025 Nisan itibarıyla yüzde 15,6’ya gerilediğini ortaya koydu.

Toplam konut satışlarındaki artışın ağırlıklı olarak bireysel alıcılardan kaynaklandığı belirtilirken, firmaların temerrütten kaçınmak için konut gibi varlıklarını elden çıkardığına dair güçlü bir işaret görülmediği vurgulandı.