Tazminat alma şartları nelerdir?

İş yeri el değiştirmek üzere. Bize denilen birinci ağızdan, eğer karşı ki tarafla çalışmak istemeyen olursa tazminatlarını alabilir. Öncelikle neye göre tazminat hakkı doğuyor? İş çıkışı onlar verdiği için ihbar da alabiliyor muyuz? İş çıkışımız gerçekleştiğinde hem tazminat alıp hem de işe iade açabilir miyim?

Soran: Mustafa
Cevap

4857 sayılı İş Kanunu’nda konu ile ilgili belirtilen hükümler şu şekildedir;

Madde 6 – İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür.

Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.

Devreden veya devralan işveren iş sözleşmesini sırf işyerinin veya işyerinin bir bölümünün devrinden dolayı feshedemez ve devir işçi yönünden fesih için haklı sebep oluşturmaz. Devreden veya devralan işverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut iş organizasyonu değişikliğinin gerekli kıldığı fesih hakları veya işçi ve işverenlerin haklı sebeplerden derhal fesih hakları saklıdır.

İşbu hükme göre işyeri devrinde , söz konusu işyerinde çalışmakta olanlar aynı şartlarla çalışmaya devam edeceklerdir. İşyerinin devri, çalışanların yasal hakları konusunda herhangi bir kayba yol açmayacak, çalışanlara işyerinin devri nedeni ile kıdem tazminatı ödenmesi gerekmeyecektir. Gerek kıdem tazminatı, gerekse yıllık ücretli izin haklarının belirlenmesi gerektiğinde devir öncesi ve devir sonrası oluşan toplam çalışma süresi esas alınacaktır. Ancak yeni işveren sizinle çalışmayı istemezse, kıdem tazminatını işyerini satan işvereninizden talep etme hakkınız vardır..

İşyeri devrinin hukuki bir işleme dayanması ve yazılı olarak işçilere bildirilmesi gerekmektedir. İşyerinin devri gerek devredene gerekse de devralana işçiler yönünden haklı fesih nedeni değildir. Her iki işverenden sadece devir sebebiyle işçilerin sözleşmelerini feshedemez. Aynı şekilde işyerinin devri, işçiye de haklı fesih nedeni sağlamaz. Ancak işyerini devralan yeni şirketin, işverenin işçilerin çalışma koşullarını aleyhe değiştirmesi ” çalışma saatlerinde artırma,ücrette-primde vs. azalma” gibi durumlarda tazminat hakkı tabiki yasal haklar kullanılarak talep edilebilir ve bu durum genel kurallara göre değerlendirilmelidir.

İşyerinin veya bir bölümünün devri, devir tarihinde mevcut olan iş sözleşmelerini sona erdirmeyeceğinden bu durumda da ihbar tazminatı için gerekli olan fesih koşulu gerçekleşmiş olmayacaktır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2008/7300 E., 2008/7706 K. sayılı kararında, “…feshe bağlı diğer haklar olan ihbar tazminatından sorumluluk son işverene ait olmakla devreden işverenin bu işçilik alacaklarından sorumluluğu bulunmamaktadır.”

İşçinin iş sözleşmesinin haksız yere feshedilmesi durumunda işe iade davası açılabilir ancak 6.maddede belirtilen koşullarda iş yeri devrinin işçiye ve işverene fesih hakkı tanımaması sebebi ile işe iade davası da bu anlamda açılması mümkün görünmemektedir. İşçinin çalışma koşullarında yapılacak esaslı değişiklik halinde ise işçi her türlü yasal hakkını kullanabilecektir.

Yanıtlayan : Uzman